Bierweek 17-25: Kellerbier

Kevin van Hoorn

Kellerbier / Zwickelbier / Landbier / Zwickl / Kellerweizen

Deze week drinken we een biertype dat niet echt een type is maar meer een brouwmethode. Een Kellerbier (of Zwickelbier) is een biersoort uit Duitsland waarbij het bier kort na het gistingsproces geschonken moet worden. Het bier wordt niet gelagerd en bevat weinig koolzuurgas, het zal ook altijd vers geconsumeerd worden. Het bier wordt eigenlijk bijna nooit op fles gedaan omdat dit de tijd-tot-consument verlengt en de verse kwaliteit niet gegarandeerd kan worden. Een Kellerbier is vaak een blond bier dat ondergistend is, maar kan ook bovengistend of donker gekleurd zijn. Een ander voorbeeld is bijvoorbeeld de Kellerweizen, een bovengistend kellerbier.

Zwickelbier komt aan zijn naam door het woordt Zwickel, wat van het Duitse woord "Zwickelhahn" komt. Dit wordt in het Nederlands vertaald naar bemonsteringskraantje. Deze kraantjes zitten in de vergistingstank om de brouwer een staaltje te kunnen geven van de voortgang van de vergisting. In een Kellerbier zit altijd veel meer gist dan gewoon bier, omdat het ongepasteuriseerd en ongefilterd is. Kellerbier is meer de Internationale naam en stamt af van "cellar beer", omdat het bier in de kelder gaat lageren en eigenlijk direct vanaf de lageringstank getapt wordt, maar ook omdat het bier minder lang houdbaar is wordt het vaak in kelders gestopt om het op een koelere temperatuur en weg van licht te conserveren. Het bier wordt in Duitsland vaak omschreven als "NaturtrĂ¼b", dit betekend 'natuurlijk troebel'.

Duitse bierbrouwers gebruiken allerlei verschillende combinaties van mouten en hoppen om een Kellerbier te maken, een deel wordt dan afgetapt om het 'verse' Kellerbier te maken en de rest wordt gelagerd en verkocht als een specifiek type, zo is er naast de Kellerweizen ook een Kellerbock en Kellerpilsner. Ze worden vaak onderverdeeld in Weizen, Dunkel en Hell. Het brouwen op deze manier stamt af van de Middeleeuwen en is tegenwoordig erg populair in de Duitse regio Franken, dat in het noorden van Bayern ligt. Verder is het bier in de rest van Duitsland ook bekend, in Nederland is dit bier nog niet erg populair. Over de geur en smaak specifiek valt weinig te zeggen omdat er zoveel verschillen in zijn, wel is het ongeschreven de bedoeling dat het bier minimaal 5% alcohol bevat. Het bier zou vol moeten zitten met vitaminen en mineralen omdat er geen filtering plaatsvind. Deze stoffen blijven vooral in de gist achter die meekomt in het bier.

Een aantal voorbeelden van een Kellerbier zijn: