Bier van de Week

Bierweek 17-17: Hefeweizen

Kevin van Hoorn

Hefeweizen / German Hefeweizen / Weizen / Weisse / Weiße / Weißbier

Deze week drinken we een Duits Weizenbier en wel een lichte Weizen. Een Weizen is een bier van Beierse oorsprong dat voor minimaal uit 55% tarwe(mout) moet bestaan volgens Duitse warenwetten, waarvan de bekendste het Reihnheitsgebot is. In de praktijk voegen goede brouwers vaak wel 60 tot 70% tarwe toe. Belgisch Witbier, een afgeleide van de Weizen die in week 13 is behandeld heeft niet zulke strenge regels. Hefeweizen is de meest correcte omschrijving van dit biertype, omdat tarwe in het Duits 'Weizen' is en 'Hefe' staat voor gist, een heel belangrijk onderdeel van een goede Weizen. De gist die gebruikt wordt om een Hefeweizen te maken is nagenoeg alleen geschikt voor een type Weizen, omdat het veel esters (banaan!), fruitige en kruidige smaken afgeeft. De kruiden kunnen vaak herkent worden als 4-Vinylguaiacol (4Vg) of kruidnagel. 4Vg is ook een smaakafwijking die keurmeesters gebruiken bij het keuren van bier, in Weizen hoort deze echter in mindere of grote mate aanwezig te zijn.

Naast de banaan en kruidnagel kan men in een Weizenbier ook nog vanille of lichte (citrus)zuurheid herkennen. Al deze smaken komen uit de gist omdat het toevoegen van andere smaakversterkers en kruiden niet is toegestaan. Op hop ligt bij een Hefeweizen niet de nadruk, bij een Weizenbock kan dit heel anders liggen. De body van het bier kan het best omschreven worden als romig, voor de hoeveelheid alcohol die in een Hefeweizen zit (4,5 - 5,9%) zou je een dun bier verwachten, echter laten de tarwe en de restsuikers een vol en plakkerig gevoel na. Een Hefeweizen moet troebel zijn, een fles Weizen moet altijd volledig leeggeschonken worden zodat de gist uit de fles mee het glas in komt. Bij het voorzichtig uitschenken van een Weizen zul je wellicht een helder bier krijgen, laat dus altijd 2cm bier in de fles achter en zwenk het gist mee los om vervolgens het laatste troebele bier in het glas de gieten. Zorg dus altijd dat het glas waarin de inhoud van het flesje in komt, even groot is als de fles zelf, zodat men de gist kunt mee drinken. Zie hier op YouTube hoe een Weizen perfect uitgeschonken kan worden.

In Nederland is Hefeweizen ook een type wat in de zomer erg populair is, zo zijn de meest bekende brouwerijen wel: Erdinger, Weihenstephaner, Franziskaner (AB InBev), Paulaner en Ayinger. Niet alle brouwerijen doen hun gist op de fles, maar voegen een bottelgist toe of gewoon eiwit. Een goed voorbeeld van een Hefeweizen met het echte brouwgist op de fles is Schneider Weisse, of: Schneider Weisse G. Schneider & Sohn. Afgezien van Schneider liggen al deze brouwerijen in en rondom München, Bayern.

Wist je dat Weizenbier vroeger niet volgens het Reinheitsgebot was? Omdat gist zo'n belangrijke rol speelt bij een Weizenbier is het onmogelijk dit bier te maken zonder deze bacteriën en aangezien gist niet bekend was als omzetter van suikers naar alcohol tot 1815, werd deze niet omschreven in de warenwet. Het Reinheitsgebot bestaat al sinds 1516 en is in 1993 aangepast om gist toe te laten in bier, evenals hoppoeder en hopextracten.

Naast de Hefeweizen bestaan er ook nog de Dunkelweizen, Kristallweizen en Weizen(doppel)bock, hierover later meer.

Een aantal voorbeelden van een Hefeweizen zijn: